سیستم نظام آراستگی محیط 5S:
نام S5 و یا سامان دهی محیط کار از اولین حروف و واژه های ژاپنی (Serir) ساماندهی ، (Seitom) نظم و ترتیب ، (Siso) پاکیزه سازی، (Seiketsu) استاندارد سازی یا حفظ و نگهداری و (Shitsuke) انضباط گرفته شده است.
این روش که در حال حاضر در تمام جهان به کار گرفته می شود نتایجی مانند :
کاهش هزینه تولید
استفاده بهینه از فضا و منابع
کاهش حوادث شغلی
احساس رضایت از محیط کار
کاهش استرس
به همراه داشته است.
تجربه موفق ما در اجرای 5S در شرکت هایی مانند:
ایران خودرو ، رینگ سایپا ، راویان ، مدیریت آموزش و پژوهش تهران و… اثبات کننده توانایی ها در پیاده سازی این سیستم در سازمانها می باشد.
شرکت مهندسی پویندگان ایمنی و کیفیت آماده مشاوره و راهنمایی در زمینه اجرای 5S در شرکت ها می باشد.
5S از جمله سیستم هایی است که طبق نظر بسیاری از صاحبنظران، پایه اولیه و سنگ بنای سایر سیستم های کیفیتی و بهره وری مانند TQM ،HSE و… می باشد.
هدف اصلی 5S بهسازی فرآیندهای سازمان و حذف اتلاف ها می باشد.
از اینرو این سیستم یکی از مهمترین ارکان دستیابی به بهبود مستمر (Kaizen) در سازمان ها نیز می باشد.
5S فضایی مناسب، بهره ور، فعال، زیبا، شاد و ایمن در محیط کار ایجاد می نماید.
علاوه براین تداوم پیاده سازی ۵S موجب شکل گرفتن تصویری بهتر از شرکت در ذهن مشتریان شده و فرصت های تجاری روزافزونی برای محصولات آن فراهم می نماید.
اصول حاکم بر این صنعت در آمریکا تحت عنوان نظام خانه داری صنعتی یا HOUSE KEEPING تدوین و معرفی شد.
ژاپنی ها پس از آشنایی با مفهوم HOUSE KEEPING به این نتیجه رسیدند که:
برای استفاده از این نظام در ژاپن باید تغییراتی در آن بدهند که با اصول فرهنگی جامعه انطباق داشته باشد.
از این رو این تغییرات منجر به طراحی نظام ۵S گردید که اجرای آن به همه صنایع تعمیم داده شد.
شرکت مهندسی پویندگان ایمنی و کیفیت http://iransqs.com یک شرکت پیشرو در زمینه اجرای سیستم های نوین مدیریت از جمله 5S آمادگی همکاری با سازمان ها را دارد.
عبارت « پنج اس » 5S براساس حروف ابتدای پنج واژه ژاپنی انتخاب شده است.
در ادامه مبانی و اصول هر یك از پنج واژه 5S شرح داده می‌شود:
ساماندهی Seiri:
جدا كردن اقلام مورد نياز از غير ضروريها.
با يك تصميم گيري قاطعانه اشياء غير ضروري را از يكديگر مشخص و جدا كنيد.
پاكیزه سازی Seisoنظم ترتيب :
مرتب نمودن اقلام و ابزار مورد نياز ،
اولويت بندي ابزارو اشيا ء در 5 گـــــــروه:
( غير قابل استفاده ) ( دور ريختني)
قابل استفاده در آينده دور( بايگاني راكد)
بندرت قابل استفاده
غالبا قابل استفاده
قابل استفاده ضروري
با توجه به دست بندي فوق ابزار واشياء مورد نياز مي بايست در زمان مكان و به مقدار مورد نظرقابل دستيابي و استفاده گردد.
نظم و ترتیب Seiton:
نظافت كامل محيط كار
پاكيزه سازي به معناي تميز ساختن محيط كار و بازرسي وبازبيني وتحت كنترل قراردادن محيط ، تجهيزات و اشياء مي باشد.
استانداردسازی Sekitsu:
حفظ وضعيت مطلوب و جلوگيري از بهم خوردن نظم ونظافت محيط ،
براي حفظ ونگهداري وضعيت مطلوب از دو روش (( مديريت ديداري )) و (( مديريت رنگها )) استفاده مي گردد.
انضباط Shitsuke:
آموزش افراد به منظور ايجاد فرهنگ انظباط كاري و نظم در امور،
در اين مقوله آموزش پرسنل جهت آگاهي از مقررات بهسازي محيط و ايجاد توانائي لازم براي انجام امور به طريق مطلوب و مناسب ، ضرورت دارد .
ازطريق آموزش عادات صحيح جايگزين عادات نادرست مي گردد و اجرائي دقيق مقررات بصورت يك فرهنگ كاري در شركت نهادينه مي شود.
♦ عوامل موفقیت اجرای نظام 5S:
برخی از عوامل موثر در اجرا و پیاده سازی موفق نظام آراستگی 5S عبارتند از:
حمایت و پشتیبانی کامل و قاطع مدیریت ارشد و تاکید بر آگاهی کامل آنها از نظام آراستگی 5S
بستر سازی ، زمینه سازی و فرهنگ سازی مناسب در این زمینه
آموزش مستمر در کلیه سطوح کارکنان جهت توجیه اهداف، منافع و استاندارد ها و مکانیزم عملکرد در نظام 5 اس
انتخاب افراد آگاه و دلسوز، علاقه مند و پیگیر برای مسئولیت های اجرایی نظام 5S
مستمر بودن و تداوم اجرای نظام 5S
تهیه دستورالعمل های اجرایی، چک لیست های ارزیابی، ممیزی و انجام ارزیابی های دوره ای برای بهبود روش های پیاده سازی و افزایش اثر بخش نظام آراستگی 5S
تهیه و اجرای روش های تشویقی و تنبیهی مناسب در جهت اجرای موفق تر نظام آراستگی 5S
تعهد مشارکت مداوم مدیر ارشد و حمایت کامل مدیریت ارشد.
ما معرفی و تاریخچه تجربه پیاده سازی 5S را در ریخته گری ایران خودرو، رینگ سایپا، صنایع قطعات پیشرو خودرو، پیوند توسعه، بازیافت کیش داریم.
